Çarpık Ayak (Pes Ekinovarus)

Çeşitli çevresel veya genetik faktörler sebebiyle  gelişen bebeklerde sık görülen rahatsızlıklardan birisidir.  Ayakların birinde veya her ikisinde hafif şekilde içe doğru bir dönüklük vardır.

Çarpık ayak tedavisine tanı konulduktan hemen sonra başlamak gerekiyor.

​

Tedavide gecikmeler problemin tedaviye yanıtını güçleştirmektedir. Tedavinin amacı bebeğin üstüne basabilecek ve yürümesini sağlayacak ağrısız bir ayağı sağlamaktır.  Tedavinin çocuk yürümeye başlamadan tamamlanması ideal sonuçtur. Tedavide seri alçılamalar yapılarak patoloji düzeltilmeye çalışılır. Tedavi sürecinde aşil tendonuna düzeltme ameliyatı gerekebilir. Bazı dirençli hastalarda bağ dokusu, tendon ve eklem kapsüllerine gevşetme ve uzatma operasyonları gerekebilir. Erken ve doğru tedavi ile normale çok yakın ağrısız ve fonksiyonel ayaklar elde edilebilmektedir.

 

Doğuştan Kalça Çıkığı

Doğuştan kalça çıkığı bebeklerde kalça ekleminin düzgün şekilde gelişmemesinden oluşur. Normalde kalça eklemi uyluk kemiğini leğen kemiğine bağlar. Doğuştan kalça çıkığında kalça ekleminin yuvası yeterince derin değildir ve femur tam olarak tutunamaz. Bazı ileri durumlarda femur yerinden çıkabilir. Sol kalçada daha sık görülür.

​

Erken tanı ve tedavi uygulanmadığı durumlarda ciddi sakatlık oluşturabilir. Bu nedenle her yenidoğan bebek doğuştan kalça çıkığı açısından bir ortopedi uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Kalça ultrasonografisi erken dönemde tanı koymakta önemlidir. İlerleyen aylarda kalça röntgeni yol göstericidir.

​

Doğumsal kalça çıkığı hastalığında erken tanı konulursa basit önlemler ile kolayca tedavi edilebilmesi mümkündür. Bebek yürümeye başlamadan uygulanacak tedbir ve tedaviler ile genellikle başarılı sonuçlar alınmaktadır. Erken dönemde özel bandajlarla tedavi edilebilirken 6. aydan itibaren alçı tedavisi ile, 1 yaşından sonra ise ameliyat ile tedavi edilmektedir. Doğuştan kalça çıkığı doğru tedavi edilmezse ağrı ve duruş bozukluklarına yol açabilir.

 

Boyun Eğriliği (Tortikolis)

 Eğri boyun hastalığı, boyun kaslarındaki bir sorun sebebiyle görülür. Doğuştan olabileceği gibi sonradan da ortaya çıkabilir.   Boyun kaslarının bir nedene bağlı olarak kısalmasıyla boyun eğriliği ortaya çıkar. Baş kısa olan tarafa eğilir. Doğum travmasına, anne karnındayken bebeğin duruş bozuklukları sebep olabilir.

 Boyun eğriliğinin başlıca bulguları şunlardır:

• Başın bir tarafa doğru eğilmesi

• Baş ve boyun hareketlerinin kısıtlanması

• Boyun kaslarında şişlik, sertlik

• Baş, boyun ağrısı

​

Boyun eğriliği teşhisinde doktor tarafından yapılan fizik muayene önemlidir. Bu muayenede eğikliğin derecesi ve boyun kaslarının yapısı incelenir. İleri tetkik olarak boyun röntgeni, Bilgisayarlı Tomografi ve Manyetik Rezonans yapılabilir Boyun eğriliğinin sebebine göre tedavi belirlenir. Tedavide fizik tedavi uygulamaları ön plandadır. Nadiren ameliyat uygulanır.

 

Düz Tabanlık

Düztabanlık ayak iç kısmındaki kavisin olmaması ve yere basıldığında ayak tabanının tamamen yerle temas etmesi olarak açıklanabilir. Bütün bebekler düz taban olarak doğar. Ayak kavsi zamanla oluşur. 6 yaşına kadar özel bir tedavi gerektirmez. Ama ayakkabı seçimine dikkat edilmelidir.

​

Düz tabanlık tanısı genellikle muayene ile konur. Bazı durumlarda Bilgisayarlı Tomografi ile ayak görüntülenir.  Bağ dokusu problemi olanlarda, şişmanlarda ve anne-babasında düztabanlık olanlarda görülme sıklığı artmıştır. İleri olgularda tedavi seçenekleri arasında fizik tedavi yöntemleri ve cerrahi tedaviler bulunmaktadır.

​

İçe Basma

Normalde erişkinler yürürken ayakları düz bir şekilde ya da hafif dışarı bakacak şekilde yürürler. Ama bebek ve çocuklarda içe basma sık karşılaşılan özelikle aileleri endişelendiren bir durumdur. Çocuk yürümeye başladığında özellikle hızlı yürüme esnasında dikkat çeker. İçe basma bir ayak sorunu olarak görülse de genellikle kalça ekleminde veya kaval kemiğindeki açı farklılıkları ön plandadır.

​

Ailelerde çocuğun yürümesinde sorun olacağı veya spor yapamayacağı şeklinde korkular olabilir. İçe basma ağrı yapmaz ve günlük hayatta bir sorun oluşturmaz. Bu durumdaki çocuklar hareketli ve sporda başarılı olabilirler. İçe basma genellikle genetik faktörler ile ilgilidir. Anne babalarında benzer durum mevcut olabilir. İçe basma genellikle bir patoloji olarak görülmez. Ayakkabıların iç arka bölümünde aşınma dikkat çekicidir.

​

İçe basma bir hastalık olarak görülmediği için tedaviye genellikle ihtiyaç yoktur. Tedavi için ortez ve ayak destekleri ve fizik tedavi uygulanabilir. Özellikle doğru ayakkabı seçimi önemlidir. Bazı durumlarda kalça, dizde veya ayakta olan bozukluk ileri düzeydedir. Bu durumda nadiren ameliyata ihtiyaç duyulabilmektedir.

​

Perthes Hastalığı

Perthes hastalığı nadir görülmesine rağmen tanı ve tedavisinin zor olması sebebiyle üzerinde durulması gereken bir rahatsızlıktır. Çocukluk çağında özelikle 3-9 yaş arasında görülür. Bu yaşlarda kalça ve diz ağrısı şeklinde şikayet mevcuttur. Şikayetler fiziksel aktivite ile artar ve dinlenmekle geçer. Perthes hastalığında patoloji sebebi bilinmeyen bir şekilde kalça kemiğinde kan dolaşımının bozulmasıdır. Bunun yanında uyluk kemiği başının yuvarlaklığı kaybolmuştur ve uyluk kemiği yuvasından çıkmaya eğilimlidir.

​

Tedavide yakın takip, hastalığın aşamasına ve şikayetlerin durumuna göre tedavi belirlenir. Fizik tedaviler egzersiz ve gereğinde uyluk kemiğini kalça ekleminde tutmaya yardımcı ameliyatlar yapılabilir. Hastalığın gidişatı çok değişkendir. Erken yaşta tanı ve tedavisi yapılan çocuklarda sonuçlar daha iyidir.

 

Çocukluk Çağı Kırıkları

Çocukluk döneminde özellikle çocukların hareketli olmaları sebebiyle kırıklar sıklıkla izlenmektedir. Çocuklarda kemik gelişiminin devam etmesi sebebiyle eğri kaynamalar genellikle sorun oluşturmaz ve tamamen düzelme gerçekleşir.  

Çocuklarda sık görülen kırıklar şunlardır:

• Dirsek bölgesi kırıkları

• Önkol kırıkları

• Bacak kırıkları

​

Kırıkların erken tedavisi çok önemlidir. Kırık bölgelerinden geçen damarlar ve sinirler hasar görerek kalıcı sorunlar oluşturabilmektedir. Kırıkların tedavisi bölgesine göre ve kırığın tipine göre değişir. Bazı kırıklarda alçı tedavisi yeterli iken bazı durumlarda ameliyat kaçınılmazdır. Çocukta kırık geliştiğini düşünüyorsak ilk yapılması gereken kırık bölgesinin hareketsiz kalması sağlanmalıdır. Bu bölgeye soğuk uygulama gerekir.  Takiben en hızlı şekilde ortopedi uzmanına ulaşılmalıdır.

​